Richting de Apocalyps…
Recent schoot de NASA weer een raket de ruimte in. Aan boord was een ruimtevoertuig op DART-missie. Double Asteroid Redirection Test. Wat is de bedoeling? De sonde moet een asteroïde, 10 miljoen km verderop, met een snelheid van 24.000 km/u raken. Door die gigantische botsing moet dat enorme rotsblok uit zijn baan gestoten worden. Krantenkoppen noemen het de biljartmissie. Een belangrijk experiment om te zien of we kunnen voorkomen dat een asteroïde onze planeet zal raken. Zo bereiden we ons goed voor op de toekomst van onze blauwe planeet. Pandemieën, aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, oorlogen en klimaatverandering. Er zijn genoeg eindtijdscenario’s die de mensheid kunnen treffen. Volgens de wetenschap is de inslag van een asteroïde, potentieel, het meest verwoestend. De dinosauriërs stierven massaal uit toen dat een keer gebeurde. Als het aan Hollywood ligt heeft de mens altijd succes in de strijd tegen gevaar uit de ruimte. Maar over tien maanden weten we hoe goed we echt voorbereid zijn. Want de kans is klein op de korte termijn, maar zo’n botsing gaat een keer plaats vinden. Daarover twijfelt niemand. Volgens de ruimtevaart kunnen we kunnen ons dus maar beter goed voorbereiden op dat moment.
De kerk leeft al twintig eeuwen lang in de verwachting van een spannend moment. Volgens haar oudste bronnen een wereldwijde gebeurtenis. Met enorme impact op ieder mens. Waar je ook leeft. Wat je overtuigingen ook zijn. In de bergen van Peru, langs de oevers van de Nijl, tussen de wolkenkrabbers van Manhattan, zelfs op de bospaadjes achter Nunspeet. Het zal voor iedereen ongekend indrukwekkend zijn. Geen twijfel over wat er aan de hand is: de verschijning van Jezus Christus. Zijn eerste komst, in een uithoek van een Romeinse provincie, was er een in kwetsbaarheid. Zijn tweede komst gaat gepaard met kracht en ongekende macht. Het volk waaruit Hij werd geboren was van tevoren gewaarschuwd. Met hints en concrete aanwijzingen. De Messias, de redder van deze planeet, zou komen. Toch waren velen in Palestina verrast. Anderen hadden niet door wie Hij was. Maar zijn verhaal ging met een schokgolf de wereld door. Hoe zal dat zijn bij zijn tweede komst? Als de belangrijkste hoop uit het Nieuwe Testament gegrond is, dan is de grote vraag: hoe goed zijn wij voorbereid op dat moment? Ben jij klaar voor de wederkomst van Jezus? Hoe kun je je daar eigenlijk goed op voorbereiden?
Jezus tweede komst gaat gepaard met kracht en ongekende macht.
Voorbereiden op de wederkomst
Lees eerst Mattheüs 24:1-51. Over eindtijdscenario’s gesproken! Jezus zit samen met zijn leerlingen op de Olijfberg. Ze kijken uit over het dal en de tempelberg aan de overkant. Hij vraagt of ze goed gekeken hebben naar die schitterende stad. Alles zal tot op de grond worden afgebroken! De aandacht van de discipelen is gepakt. Ze stellen gelijk vragen. Wanneer zal dat allemaal gebeuren? Hoe zullen ze de komst van Jezus herkennen? Wanneer is het einde der tijden aangebroken? Jezus geeft een toespraak, waarin Hij hints en concrete aanwijzingen geeft. Profetische apocalyptiek. Levendig taalgebruik met meerdere lagen. Zijn preek over de eindtijd kun je vergelijken met een videotrailer van een nieuwe film. Het zijn fragmenten van een groter verhaal. Niet per se chronologisch verteld. Het doel is om verwachtingen op te wekken. Je wordt uitgedaagd om het grotere verhaal te zien. Jezus vermengd zijn trailer met waarschuwingen voor gevaar. Zoals verkeerslichten langs de snelweg. Let op! Laat je niet afleiden. Zit nuchter achter het stuur van je leven. Want je aandacht moet gericht blijven op de climax van het grote verhaal: zijn tweede komst naar de wereld. Dat gaat een keer gebeuren. Geen twijfel mogelijk. De beeldspraak van een bevalling onderstreept dat. De intensiteit en frequentie van weeën nemen toe, totdat het kind wordt geboren. Zo zal de geschiedenis zich ook ontwikkelen, met horten en stoten richting haar eigen ontknoping.
Wij leven tussen de twee adventen in. Hoe bereiden we ons goed voor op zijn tweede komst? Jezus geeft het antwoord aan zijn leerlingen. Hij doet dat aan het einde van zijn toespraak met een prachtige vraag in vers 45: ‘Wie is de betrouwbare en verstandige dienaar die door zijn heer is aangesteld over het huispersoneel om hun op tijd te eten te geven?’. Jezus verpakt zijn antwoord in een klein verhaaltje. Hij schetst het beeld van een heer, een manager, die tijdelijk afwezig is bij zijn bedrijf. In goed vertrouwen draagt hij het runnen van de zaak over aan zijn dienaar, een medewerker. Het belangrijkste (en enige!) wat van hem of haar gevraagd wordt is om oog te hebben voor het huispersoneel. De dienaar die daarmee bezig is wanneer zijn heer terugkomt wordt gelukkig geprezen. Zie je wat dat betekent? Je hebt géén rocket science nodig voor een goede voorbereiding. Iedereen kan zich goed voorbereiden op de komst van Jezus. Je hoeft ook niet de last van de hele wereld op je nek te nemen. Wie interesse heeft in de eindtijd, wie uitziet naar de komst van Jezus, zou zich primair druk moeten maken om de kleine cirkel van invloed waarover je bent aangesteld. Niets meer, niets minder. ‘Wie is de verstandige en betrouwbare dienaar…?’ Wat een prachtige, uitdagende vraag! Jezus weet het beste wat zijn leerlingen nodig hebben. Laten we iets meer inzoomen op wat dit concreter voor ons kan betekenen.
Jezus langere tijd afwezig
De manager is voor onbekende tijd vertrokken van de zaak. Wat een belangrijke aanwijzing van Jezus. Er zou een tijd aanbreken dat Hij niet langer zichtbaar aanwezig zou zijn. Ook voor christenen uit nieuwe generaties was dit een geruststellende gedachte. Jezus wist dat zijn volgelingen een tijd lang zonder hun leider moesten leven. Hij bereidt ze erop voor. Hoe lang dat zou duren, was voor niemand bekend. Maar nergens roept Jezus op tot het pakken van een religieuze rekenmachine. Geen enkele keer geeft Hij de opdracht om een glazen bol te polijsten. Niet in dit verhaaltje, niet in zijn preek over de eindtijd. Nergens! Wat vraagt Hij dan wel? ‘Wie is de betrouwbare en verstandige dienaar die door zijn heer is aangesteld over het huispersoneel om hun op tijd te eten te geven?’. Zorg dat je jouw verantwoordelijkheden, waarover je bent aangesteld, serieus neemt. Het geven van voeding op vaste tijden is Bijbelse beeldspraak voor het voorzien in de behoeften van anderen. Zoals Psalm 145 beschrijft: ‘U geeft voedsel, op de juiste tijd. Gul is uw hand geopend, U vervult het verlangen van alles wat leeft’. Welke verantwoordelijkheden heb jij gekregen? In je relatie of binnen je gezin? In vriendschappen of familiebanden? Heb jij oog voor de behoeften van een ander? Doe jij wat je moet doen op de werkvloer? Of in de plaatselijke gemeente waar God je geroepen heeft? Onze loyaliteit aan het huispersoneel, tijdens de afwezigheid van de heer, laat zien of wij bezig zijn met het treffen van een goede voorbereiding. Wie trouw wil zijn maakt geen misbruik van zijn positie. Wie op die manier rekening houdt met zijn komst wordt verstandig genoemd.
Niet toch gaan rekenen!
Toch is de kerkgeschiedenis vol met eigenwijze, slechte dienaren. Wat bedoel ik daar mee? Het zijn mannen en vrouwen die moeilijk kunnen accepteren dat de heer voor onbekende tijd afwezig is. Ze trekken toch met veel geweld die rekenmachine uit de la. Ze kunnen de verleiding niet weerstaan om toch een blik te werpen in die glazen bol. Zo eigenwijs als Pepijn, die kleine Hobbit. Maar de Bijbel wil zich niet op die manier laten misbruiken. Hun wiskunde en eindtijdscenario’s zijn niet alleen onbehulpzaam. Ze vormen ook een serieus gevaar in christelijke kringen. Om zeker drie redenen.
Ten eerste genereren ze een ongezonde mate van aandacht van christenen. Daardoor verslapt de aandacht om in het hier en nu betrouwbaar en verstandig te leven. Onderschat dat niet. Evangelische kerken zitten vol met mensen die beïnvloed zijn door dwalingen over eindtijdscenario’s. In extreme vorm zie je weldenkende mensen transformeren in wantrouwende geesten. Hun denken wordt steeds radicaler.
Eindtijdscenario’s genereren een ongezonde mate van aandacht van christenen.
Je ziet met eigen ogen wat eenzijdige informatiestromen kunnen doen met weldenkende mensen. Een kokervisie op de eindtijd, vermengd met de uitdagingen van een pandemie is voor sommige mensen teveel. In de kerk, maar zeker ook daarbuiten. Recent verschenen er drie mannen in ons land voor de rechter. Waarvan worden ze verdacht? Verspreiden van complottheorieën over kindermisbruik. Opruiing tot moord en bedreiging van leiders van de regering en het RIVM. Twee van de drie zijn overtuigd christen en een van hen is pas nog gedoopt bij Katwijk aan Zee. Ik krijg buikpijn als ik zo de naam van Christus besmeurd zie worden. Radicaliserende westerlingen, niet alleen onder de jeugd, vormen een steeds groter probleem voor onze samenleving. Wie bij defensie werkt, in de zorg of het onderwijs weet dat dit geen onzin is. In een gezonde kerk of Telegramgroep klinkt een ander geluid. De gelijkenis van Jezus is duidelijk voor wie bezig is met de eindtijd. Misbruik je positie niet door weg te lopen van je verantwoordelijkheden. Wees dienstbaar. Heb oog voor de behoeften en noden van de ander. Wie geweld gebruikt, zal uiteindelijk zelf omkomen door geweld.
De tweede reden van het gevaar zit in de voeding voor teleurstellingen. Al die mislukte rekenpogingen, al die voorspellingen die gebakken lucht bleken te zijn. Ze hebben mensen eerder bij Jezus vandaan gedreven dan naar Hem toegebracht. Het is ongelofelijk dat mensen zich steeds weer laten meeslepen door al die misleiding. Als Jezus zelf, in zijn volle menselijkheid, expliciet zegt dat Hij niet weet wanneer dat moment en die dag aanbreekt, maar alleen de Vader, waarom geven we dan elke keer weer aandacht aan de zoveelste Nostradamus die ergens opstaat in de kerk?
Het derde gevaar zit in de voeding van angst. Het is opvallend dat Jezus nergens angst aanjaagt bij zijn leerlingen op de Olijfberg. Terwijl ze alle reden hebben om bang te worden. De trailer van het grotere verhaal is heftig. Zijn vrienden zullen moeilijke dingen meemaken. De meeste van hen zullen omkomen door geweld. Omdat ze Jezus liefhebben. In 70 na Chr. wordt Jeruzalem, inclusief de tempel, met de grond gelijk gemaakt. Het onaantastbare Romeinse rijk zal wankelen door intriges en oorlogsdreiging. Toch zegt Jezus indringend dat ze niet bezorgd moeten zijn. Het klinkt bijna Stoïcijns; ‘Die dingen moeten namelijk gebeuren’. Christenen krijgen nergens de opdracht om angst te zaaien. Ook al zijn er genoeg redenen voor paniek. Niemand hoeft overmand te worden door angst. Integendeel. In navolging van Jezus mag je groeien in een vast vertrouwen op een groot en soeverein God. Hij Die op een onbegrijpelijke manier regeert over het script van onze wereldgeschiedenis. Vind je dat niet indrukwekkend en bemoedigend? Spoort dat jou niet aan om bezig te zijn met de dingen die Hij belangrijk vindt? In plaats van die hijgerige angstcultuur waar artikelen, programma’s en preken over de eindtijd bol van staan? ‘Wie is de betrouwbare en verstandige dienaar?’
Onze roeping nu
Dat is de enige roeping van de christen met het oog op de eindtijd. Betrouwbaar zijn en verstandig dienen. Jezus daagt jou uit. Zijn vraag dwingt je tot nadenken over je eigen leven. Hoe bereiden wij ons voor op de wederkomst? Waaraan geven we onze tijd en energie? Het is gemakkelijk om opgewonden te doen over de krant die naast je Bijbel wordt gelegd. De Bijbel is zeker een verrassend en actueel boek. Maar op een andere manier dan dat het gros van al die eindtijdleraren het presenteren. Je kunt je druk maken over geopolitieke ontwikkelingen. Maar voor de meesten van ons betekent dat een verspilling van kostbare tijd. Tijd die we beter zouden kunnen besteden. Aan het huispersoneel. Aan de kinderen die we hebben gekregen. Aan de mensen die we dagelijks tegenkomen. Aan de taken die we hebben gekregen van onze werkgevers. Aan onverwachtse ontmoetingen die God op je weg brengt. Wij zijn een jaar geleden verhuisd. Het contact met onze buren is goed, maar nog een beetje afstandelijk. Deze nieuwe bijbel werd bij hen bezorgd in dit pakketje. Toen de buurvrouw aan onze deur kwam raakte ze met mijn vrouw Henrike aan de praat over het christelijk geloof. Ze had er niet meer zoveel mee. Haar volwassen zoon was wel op zoek. Een week later hebben we een paar uur lang een goed gesprek gehad over Jezus en onze ervaringen met Hem. Verrassend! Stuur iemand een persoonlijke kaart, laat je verrassen door wat God aan het doen is. Je hoeft geen raketgeleerde of theoloog te zijn om te doen wat Jezus van je vraagt.
Jezus daagt je uit betrouwbaar te zijn en verstandig te dienen
Jezus als verstandige dienaar
Op veel grote gebeurtenissen hebben jij en ik geen enkele invloed. Wat kon dat kleine groepje ongeletterde vissers uit Galilea uitrichten tegen de legers van Rome? Niets! Schreeuw jij mee in het lawaai van complotdenkers? En, wat heeft het jou gebracht? ‘Wie probeert zijn leven te behouden, die zal het verliezen, maar wie het verliest zal het behouden’. Jezus heeft die woorden volledig waargemaakt. Niet lang na zijn preek over de eindtijd zou Hij doodsangsten ervaren. De last van de wereld werd wél op zijn schouders gelegd. Aan de voet van de Olijfberg, in Gethsemané druppelde zijn bloed als zweet op de grond. Hij was onschuldig, maar werd geslagen en gestraft. De meest trouwe en verstandige dienaar die ooit geleefd heeft werd bruut vernederd, tot in de dood aan het kruis. Maar die dingen moesten gebeuren. Jezus onderging zelf waar Hij iedere slechte dienaar voor heeft gewaarschuwd. Wie daar geloof aan hecht, wordt bemoedigd. Wie in zijn eigen hart die gedachte ontdekt, ‘mijn heer blijft voorlopig nog weg’, wie de verleidingen kent om losbandig of egocentrisch te leven, die ontdekt dat er geen betere plek is om te schuilen dan bij Jezus. Doe dat ook vandaag! Je ziet Hem nog niet, maar door zijn Geest is Hij nabij. ‘Ja, ik kom spoedig’. Kom bij Jezus en wees niet langer ongerust. Welk gevaar er ook op je af komt, uit de ruimte, uit de wereld of diep uit je eigen hart. Hij legt zijn handen op jouw leven en draagt je er veilig door heen. Tot aan de voltooiing van jouw dagen, van de wereld. Amen.
