Ze zit in mijn kantoor, tranen lopen over haar wangen. Twee jaar geleden stierf haar moeder in het hospice terwijl zij thuis lag te slapen. Ze probeerde een nacht fatsoenlijk te slapen na dagenlang aan haar moeders zijde te hebben gezeten. ‘’Ik kan mezelf niet vergeven dat ik haar alleen heb laten sterven. Ik wist dat ik er had moeten zijn, maar ik was egoïstisch. Dit zal ik mezelf nooit vergeven.’’
Tientallen mensen hebben mij soortgelijke dingen opgebiecht. Herken je dit? Welke schuld tors jij? Welke lasten draag jij omdat je jezelf niet kunt vergeven? Als Christus jou vergeven heeft, moet je dan ook jezelf vergeven?
Als Christus jou vergeven heeft, moet je dan ook jezelf vergeven?
Velen zitten verstrikt omdat ze zichzelf niet kunnen vergeven. Mijn vriendin staat niet alleen. En ze voelt zich gevangen. Omdat ze haar moeder haar nooit vergeving zal horen aanbieden, voelt ze dat ze zichzelf niet kan bevrijden van schuld.
Wat zegt de Bijbel?
Waarom kun je jezelf niet verlossen van de zonde? Omdat het gewicht ervan te groot is? Omdat je weet dat je niet veranderd bent? Omdat het domino-effect van de zonde niet kan worden gekeerd?
Ik heb goed nieuws – zulk fantastisch nieuws! Je hoeft jezelf niet te vergeven, omdat je jezelf niet kunt vergeven.
Ik weet het, dit antwoord klinkt vreemd. Onze hedendaagse therapeutische cultuur maakt ons wijs dat zelfvergeving niet slechts een vorm van vergeving is, maar zelfs de belangrijkste van allemaal. In Psychology Today zegt psychotherapeute Beverly Engel: “ik geloof dat zelfvergeving de meest krachtige stap is die je kunt zetten om jezelf te bevrijden van verlammende schaamte.” Maar hier de essentiële vraag voor christenen: kun je één voorbeeld aanwijzen in de Schrift van iemand die zichzelf vergeeft?
De soort ‘zelfvergeving’ bestaat niet in de Bijbel, en wat een bevrijdende waarheid! Je schaamte en schuld hangt niet af van je vermogen om jezelf te vergeven.
Twee soorten vergeving
Er zijn twee – slechts twee – bijbelse soorten van vergeving: vergeving van de ander en vergeving door God. Horizontaal en verticaal.
Horizontale vergeving stempelt ons als christenen. Proberen de ander te vergeven is niet slechts een mogelijkheid. Elkaar vergeven is nooit optioneel. Paulus schrijft:
Kleedt u zich dan, als uitverkorenen van God, heiligen en geliefden, met innige gevoelens van ontferming, vriendelijkheid, nederigheid, zachtmoedigheid, geduld. Verdraag elkaar en vergeef de een de ander, als iemand tegen iemand anders een klacht heeft; zoals ook Christus u vergeven heeft, zo moet ook u doen. (Kol. 3: 12-13 HSV)
Het is niet genoeg om vergeving te vragen van God; we moeten ook vergeving vragen aan degenen die we hebben gekwetst.
Ik heb goed nieuws – zulk fantastisch nieuws! Je hoeft jezelf niet te vergeven, omdat je jezelf niet kunt vergeven.
Hoe belangrijk horizontale vergeving ook is, nog fundamenteler is verticale vergeving, die van God alleen komt. Nadat hij de gruwelijke, dubbele zonde van overspel en moord had begaan tegen Bathseba en Uria, roept David tot God: “Tegen U, U alleen, heb ik gezondigd” (Ps. 51: 6 HSV) Hoe kan David dit zeggen? Bagatelliseert hij zijn afschuwelijke zonden tegen Uria en Bathseba?
Niet echt.
David beseft dat, hoe afschuwelijk zijn zonde op het horizontale vlak ook is, in verticaal opzicht is het nog veel erger. Hij heeft zijn Schepper diep beledigd – en de Schepper van Uria en Bathseba – door het ene leven te minachten en het andere weg te vagen. Hij heeft zijn rechtvaardige verbondsgod beledigd met zijn goddeloze, verbondsbrekende daden.
Zing! Je bent vergeven
Maar weet je wat David nooit heeft doorgemaakt? Het proces van zelfvergeving. Geen moment overweegt hij dat hij zichzelf moet vergeven of dat hij, zodra hij vergeving van God heeft gezocht, zich moet kastijden om zichzelf volledig te verlossen van zijn zonde. Integendeel, de snelheid waarmee David zich bevrijd voelt zou voor moderne therapeutische gevoeligheden waarschijnlijk schokkend zijn geweest. Hij geeft toe dat hij, als hij eenmaal vergeven is, het lef heeft om te zingen: “Red mij van bloedschulden, o God, God van mijn heil, dan zal mijn tong vrolijk zingen van Uw gerechtigheid.” (Ps. 51:16 HSV)
Heb je zo’n vrijheid ervaren? Heb je ooit de volkomen vergeving van God zo diep gevoeld, dat je moest zingen van vreugde?
Verticale vergeving stelt je in staat de kracht en bevrijding, die voortkomen uit het kruis, te ervaren – en dan stuurt het je terug naar het horizontale, waar je hersteld wordt in de gemeenschap.
Beste mede-zondaren, word je geplaagd door schuld? Zoek vergeving van degenen tegen wie je gezondigd hebt. Zoek vergeving van God, je Bevrijder, die je redding heeft verworven door de dood van Jezus. En dan: zing! Vier je vergeving. Geniet van je vrijheid.
